Cholesterol đóng một vai trò quan trọng trong cơ thể, nhưng khi chỉ số cholesterol vượt quá mức cho phép sẽ gây ra tình trạng xơ vữa động mạch và là nguyên nhân chính gây bệnh tim mạch. Cholesterol có hai loại đấy là cholesterol xấu và cholesterol tốt, thuộc nhóm chất béo được vận chuyển trong máu nhờ kết hợp với lipoprotein. Trong sự chuyển hóa cholesterol, lipoprotein có mật độ thấp (LDL-C: low density lipoprotein-cholesterol) cung cấp cholesterol cho tế bào và thành mạch máu, trong khi lipoprotein có mật độ cao (HDL-C:high density lipoprotein-cholesterol) vận chuyển ngược cholesterol từ tế bào trở lại gan để được thải ra ngoài.
Qúa trình vận chuyển ngược này được thực hiện nhờ tác dụng của men và một chất trung gian được gọi là cholesteryl esterase transfer protein. Ngoài công dụng làm giảm cholesterol trong máu, HDL-C còn bảo vệ các thành mạch, gây ức chế sự hoạt hóa tiểu cầu và tăng cường sự tạo thành nitric oxid, từ đây giúp giảm nguy cơ của bệnh mạch vành, vì vậy người ta thường dùng “cholesterol tốt” để chỉ HDL-C, và “cholesterol xấu” để chỉ LDL-C.
>> Cholesterol có thực sự ảnh hưởng xấu tới sức khỏe?
Hàm lượng HDL-C thấp, LDL-C và cholesterol toàn phần cao được xem là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, nhưng thực tế sự điều trị chứng tăng lipid máu lại chú trọng nhiều vào việc làm giảm cholesterol toàn phần và giảm LDL-C mà chưa chú ý đến tình trạng HDL-C thấp.
Không nên để hàm lượng cholesterol trong máu vượt qua 2,5g/lít đối với cholesterol toàn phần và đặc biệt là vượt 1,9g/lít cho LDL-C. Trong trường hợp người bệnh có các yếu tố như cao huyết áp, hút thuốc lá, thừa cân thì LDL-C không nên vượt 1,6g/lít. Để giảm hàm lượng mỡ máu cao, cần thực hiện các biện pháp sau:
Hoạt động cơ thể, với thời gian tập luyện thể dục 30 phút/ngày như đi nhanh, bơi lội, đạp xe đạp tốc độ vừa phải theo sức mình. Hoặc tập 1 giờ/ 3 lần/ tuần.
Giảm cân sẽ tác động nhanh đến hàm lượng LDL-C, nếu như giảm được 5% trọng lượng cơ thể sẽ giúp làm giảm đến 10% cholesterol toàn phần trong 2 tháng tiếp theo.
Theo nghiên cứu mới nhất cho thấy, các sản phẩm từ sữa ít béo trừ phô mai đã giúp làm giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch, và giảm tới 30% ở những người dụng nhiều sữa chua. Chính vì vậy, người rối loạn mỡ máu nên tích cực bổ sung sữa chua ít béo trong chế độ ăn hàng ngày của mình.
Các loại quả đỏ có chứa hàm lượng chất kháng oxy hóa cao như dâu tây, anh đào, hồng...rất giàu các chất anthocyanin (kháng oxy hóa). Nếu dùng 500g quả đỏ/ngày liên tục trong 1 tháng sẽ giảm tỉ lệ LDL-C đến 14%.
Nếu như bổ sung cho cơ thể mỗi ngày 1 quả táo sẽ tác động tương tự như statin, đấy là nhờ vào các chất pectin, là các chất xơ hòa tan của quả táo đã giảm lượng cholesterol máu. Khi ăn táo nên ăn cả vỏ để có nhiều chất xơ.