Liên Kết (?): 
Hầu như trên tất cả đồng hồ lặn ngày nay đều có vành/viền/vòng xoay được. Vậy nguyên nhân vì sao vòng bezel đồng hồ lại được tạo ra cùng lịch sử hình thành và phát triển của nó? Hãy cùng khám phá lịch sử ra đời và công dụng của vòng bezel xoay trên đồng hồ lặn.
Vào khoảng năm 1957, thợ lặn biển sử dụng bộ đồ lặn cao su với chân vịt lặn, đai gắn chì, mặt nạ thở, thiết bị thở dưới nước (tức SCUBA trong đó có bình khí nén, vòi thở…), … Và trên cổ tay, ắt phải có thêm la bàn, đồng hồ đo độ sâu cùng một chiếc đồng hồ lặn có dạ quang sạc bằng ánh sáng mạnh.
Vòng Bezel được bảo vệ tận răng của đồng hồ lặn Hublot Oceanographic 1000
✧ Thợ lặn sẽ lần lượt đeo mặt nạ thở rồi đến thiết bị thở dưới nước, đai gắn chì, la bàn, đồng hồ đo độ sâu, đồng hồ lặn lên cổ tay và cho mặt đồng hồ lặn (các chi tiết sơn dạ quang) sẽ được cho tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
✧ Sau khi liếc qua vai một lần cuối để kiểm tra xong, người thợ lặn sẽ lập tức xoay vòng bezel trên chiếc đồng hồ lặn sao cho điểm đánh dấu của nó trùng với kim phút rồi kéo mặt nạ thở xuống đúng vị trí và bắt đầu lặn.
✧ Từ đây, ta có thể thấy vòng bezel xoay đơn giản này là đặc điểm nổi bật của đồng hồ lặn, dường như nó luôn tồn tại trên những thiết bị thời gian đeo tay này từ rất lâu rồi. Nhưng trên thực tế, đến đầu những năm 50 thì vòng bezel đồng hồ lặn mới được xem là thành phần cần thiết.
✧ Khi SCUBA được phát minh, độ sâu lặn, thời gian lặn không ngừng tăng lên và thể theo nguyện vọng của những thợ lặn scuba ban đầu, những người cần một cách gì đó để theo dõi “thời gian dưới nước” (bottom time) của họ
✧ Kể từ đó, vòng bezel xoay trên đồng hồ lặn đã ra đời, đã thay đổi, cải thiện dần để đưa vào vô số các hình thức mẫu mã đồng hồ lặn. Tuy nhiên, trớ trêu là ngày nay thì mục đích ban đầu mà vòng bezel đồng hồ lặn được phát minh ra lại rắc rối khó sử dụng và hầu như đã bị thay thế bởi các thiết bị máy tính lặn kỹ thuật số.
✧ Nhưng dù vậy, vòng bezel xoay trên đồng hồ lặn vẫn là một tính năng mang tính đặc thù với mức độ phổ biến hàng đầu. Hơn thế, vòng bezel đồng hồ lặn còn là một biểu tượng của các cuộc phiêu lưu mạo hiểm và vẻ ngoài mạnh mẽ rắn rỏi.
“Bezel là thường được gọi là vành bezel, viền bezel, vòng bezel, đai kính, vành đồng hồ, viền đồng hồ, là phần bọc ngoài/nằm trên mặt kính, tùy theo loại đồng hồ mà bezel xoay được hoặc không, in khắc các loại khung đo, con số….
Vòng bezel đồng hồ lặn sẽ có cấu tạo để xoay được 1 chiều và có khung thời gian phút cung cấp cho biết thời gian trôi qua kể từ một thời điểm nào đó được định sẵn mà không làm ảnh hưởng đến thời gian vốn có của mặt số.”
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Xem thêm:http://doctinonline.edu.vn/thoi-trang/meo-chon-dong-ho-sao-cho-thich-hop-co-mau-da.html◄ ◄ ◄ CLICK ĐÂY!
SỰ RA ĐỜI VÀ CÔNG DỤNG CỦA VÒNG BEZEL XOAY TRÊN ĐỒNG HỒ LẶN
▬ Mặc dù lịch sử vòng bezel đồng hồ lặn thường được xem là bắt đầu vào đầu những năm 1950 nhưng vòng bezel xoay được trên đồng hồ đã xuất hiện trước đó những 20 năm trên Rolex Zerographe ref. 3346 Rolex siêu hiếm giới thiệu năm 1937.
▬ Rolex Zerographe ref. 3346 Cũng được xem là đồng hồ có vòng bezel xoay được đầu tiên và cũng là chiếc đồng hồ Rolex đầu tiên có tính năng này. Dĩ nhiên, nó không phải là đồng hồ lặn dù có vòng bezel xoay cho biết phút tương tự bezel lặn.
▬ Vòng bezel đồng hồ lặn đầu tiên đã xuất hiện vào năm 1953 trên Blancpain Fifty Fathoms, một chiếc đồng hồ lặn quân sự được thiết kế cho người nhái Hải quân Pháp. Không chỉ vậy, ngày nay Blancpain Fifty Fathoms còn được xem là đồng hồ lặn thực sự đầu tiên của thế giới cùng Zodiac Sea Wolf (ra đời 1953 nhưng không nổi tiếng).
▬ Trang bị vòng bezel xoay được cùng nhiều đặc tính hỗ trợ cho việc lặn sâu khác, Blancpain Fifty Fathoms cùng với Rolex Submariner (1954) đã trở thành nguyên mẫu cho hầu như tất cả những chiếc đồng hồ lặn thế hệ sau này, thậm chí cả hai đã đi vào ISO 6425, tiêu chuẩn quốc tế dành cho đồng hồ lặn hiện đại.
▬ Còn bây giờ, để hiểu vì sao vòng bezel đồng hồ lặn lại cần thiết cho một thợ lặn, hãy cùng theo dõi công dụng ban đầu là theo dõi “bottom time” và cách thức hoạt động của nó ngay bên dưới.
Rolex Zerographe ref. 3346 Là chiếc đồng hồ đeo tay đầu tiên có vòng bezel xoay giới thiệu năm 1937 (Ảnh: phillips.com)
CÁCH THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA VÒNG BEZEL ĐỒNG HỒ LẶN
❖ “Bottom time” – thời gian dưới nước, là điều quan trọng mà thợ lặn cần theo dõi. Nguyên nhân là ở một độ sâu nào đó đều có số phút tối đa thợ lặn được phép ở lại mà không làm cơ thể tích tụ nitơ vượt quá giới hạn an toàn (thời gian này còn gọi là Giới Hạn Không Giảm Áp tức “no-decompression limit”).
❖ Do đó, khi lặn ở mỗi độ sâu, thợ lặn đều phải chú ý đến “Giới Hạn Không Giảm Áp”. Có một phép nhớ chung cho điều này là “120 Rule” (nghĩa là quy tắc 120), cứ lấy 120 trừ đi độ sâu tối đa (tính bằng feet) sẽ ra số phút có thể ở độ sâu đó.
❖ Theo đó, khi lặn sâu 80 feet, Giới Hạn Không Giảm Áp là 40 phút, và ở đây, bổn phận của vòng bezel đồng hồ lặn đó là hiển thị cho bạn biết thời gian đã trôi qua được bao lâu kể từ khi ở độ sâu này.
❖ Nếu không tuân thủ Giới Hạn Không Giảm Áp, thợ lặn không thể nổi thẳng lên mặt nước mà phải dừng lại vài phút mỗi chặng có độ sâu giảm dần để giảm áp (để cho phân tử nitơ tích tụ trong cơ thể dần thoát ra ngoài).
❖ Trực tiếp nổi lên mà không trải qua giảm áp sẽ khiến cơ thể bị bệnh giảm áp: ngứa râm ran tứ chi, đau đầu, đột quỵ, vỡ mạch máu phổi và đau khớp, rất dễ tử vong. (Và hy vọng rằng lượng oxy còn lại trong bình dưỡng khí trong thời gian giảm áp nữa đấy).
❖ Những khoảng thời gian giảm áp này cũng cần được theo dõi, và một lần nữa, vòng bezel đồng hồ lặn sẽ hỗ trợ cho chúng. Đây là nguyên nhân vì sao khá nhiều vòng bezel đồng hồ lặn hiện đại sử dụng màu sáng hoặc chia các vạch nhỏ cho khoảng 15 hoặc 20 phút đầu tiên của khung thời gian.
http://xemtin247.edu.vn/thoi-trang/gia-cua-dong-ho-that-nhai-khac-nhau-nhu-the-nao.html
Tudor Submariner Pointed Guard Gilt Dial Ref. 7928 (Ảnh: Eric Ku / 10pastten.com)
❖ Ngày nay, các thiết bị kỹ thuật số đã làm tất cả các phép tính mà thợ lặn cần nhưng khoảng cuối những năm 1980 trở về trước, vòng bezel xoay theo dõi thời gian trôi qua trên đồng hồ lặn vẫn là biểu tượng của hiện đại và nghệ thuật, điều này đã kéo dài khoảng 30 năm kể từ khi nó ra đời.
❖ Đối với một ngành công nghiệp tự hào về những bộ máy phức tạp để giải quyết vấn đề, vòng bezel xoay của đồng hồ lặn đơn giản một cách tàn nhẫn. Tuy nhiên, xuyên suốt lịch sử, các thợ đồng hồ vẫn không ngừng thay đổi và cải tiến nó mặc dù những chiếc vòng bezel đầu tiên trên đồng hồ đã làm việc rất tốt.
❖ Đã có rất nhiều biến thể về chủ đề trên vòng bezel đồng hồ lặn được tạo ra cho đến nay kể từ khi Blancpain là công ty đầu tiên đã biến vòng bezel vốn xoay được theo cả hai chiều trước đó thành vòng bezel chỉ xoay được ngược chiều kim đồng hồ trên Fifty Fathoms ra đời năm 1953.
❖ Vòng bezel xoay một chiều ngược kim đồng hồ đặc biệt hữu ích cho đồng hồ lặn vì nếu có bị va đập, nó sẽ chỉ trừ đi thời gian từ thời gian ở dưới nước của thợ lặn và không đặt anh ta vào tình trạng nguy hiểm vì quá giới hạn Giới Hạn Không Giảm Áp (và hết bình dưỡng khí).
❖ Cho đến khi bằng sáng chế của Blancpain về tính năng này (bezel lặn xoay một chiều ngược kim đồng hồ), các thương hiệu khác đã phải sản xuất đồng hồ với bezel xoay theo cả hai chiều. Còn bây giờ, hiển nhiên là sẽ không có vòng bezel đồng hồ lặn nào xoay được theo cả hai chiều.
NHỮNG CÁCH BẢO VỆ VÒNG BEZEL XOAY CỦA ĐỒNG HỒ LẶN
◆ Như đã nói ở trên, vòng bezel đồng hồ lặn xoay một chiều đã được Blancpain đăng ký bản quyền, do đó, nhiều hãng đã tìm cách khác để bảo vệ bezel cho đồng hồ lặn của mình. Một trong số khác phương pháp đó là khóa nó lại, tiêu biểu như Plongeur Professionel, tức “Ploprof” hùng mạnh của Omega giới thiệu năm 1970.
Omega Seamaster 600 Plongeur Professionel năm 1970 ►
◆ Omega Ploprof trang bị vỏ monobloc cỡ lớn với một nút bấm màu đỏ kỳ lạ ở bên phải khung vỏ. Dùng ngón tay nhấn nút đỏ là cách duy nhất để bezel xoay và điều này vẫn còn tồn tại trên các phiên bản Ploprof hiện đại, mỗi lần nhấn là một lần bezel xoay một nấc.
◆ Đến cuối những năm 60, một số công ty đồng hồ đã quyết định rằng cách tốt nhất để bảo vệ bezel là di chuyển nó xuống dưới mặt kính. Điều này không chỉ giữ bezel khỏi bị va chạm rồi xoay ngoài ý muốn mà còn cho phép khung thời gian trên bezel được gần kim hơn, từ đó xem dễ và chính xác hơn.
◆ Để điều khiển vòng bezel đặt bên trong như vậy thì cần thêm một cái núm chỉnh nữa, đó chính là sự ra đời của đồng hồ lặn hai núm chỉnh, một thiết kế mang tính biểu tượng và chuẩn mực khác vẫn tồn tại đến ngày nay. Các mẫu điển hình như Alpina Seastrong Heritage hoặc Longines Legend Diver.
◆ Tuy nhiên, thiết kế đồng hồ lặn hai núm chỉnh rất hấp dẫn nhưng không phải là thiết kế phù hợp nhất với sử dụng thực tế vì nó đòi hỏi phải vặn một các núm nhỏ trong khi tay thợ lặn thường đeo găng.
Alpina Seastrong Diver Heritage
◆ Một số thương hiệu lại bảo vệ bezel tới cực điểm bằng cách kết hợp vòng bezel đặt bên trong cùng với núm chỉnh có khóa, ví dụ như mẫu Hublot Oceanographic hội tụ cả bộ sưu tập công nghệ như chronograph phút, vỏ titanium ngoại cỡ và chịu nước 1.000 mét.
◆ Bezel với khung thời gian của mẫu đồng hồ này được đặt bên dưới lớp kính Sapphire và được kiểm soát bởi núm chỉnh ở vị trí 10 giờ. Núm chỉnh này được khóa chặt bằng các răng ăn khớp rồi đậy một nắp có bản lề.
◆ Mặc dù mẫu đồng hồ lặn Hublot Oceanographic được bảo vệ tốt, nhưng nó cũng là một thách thức đối với thợ lặn khi sử dụng, quá nhiều bước cần phải thực hiện để xoay mỗi cái bezel.
Jason Heaton đeo Hublot Oceanographic 1000 khi lặn ở eo biển Mackinac (Ảnh: Gishani Ratnayake)
◆ Tiếp tục cùng thương hiệu IWC được biết đến với những chiếc đồng hồ lặn có thiết kế quá ư kỹ thuật của mình được xây dựng từ đồng hồ IWC Aquatimer giới thiệu lần đầu năm 1967.
◆ Nhà sản xuất đồng hồ ở Schaffhausen đã có một dòng sản phẩm Aquatimer năm 2017 đầy ấn tượng về bộ đếm thời gian dưới đáy biển lồng ghép giữa vòng bezel xoay trong và vòng bezel xoay ngoài.
◆ Công nghệ đột phá này được IWC gọi là “SafeDive”. Vòng bezel chứa khung thời gian nằm dưới mặt kính sapphire nhưng thay vì bị điều khiển bởi núm chính thứ 2 thì nó được vận hành bằng cách xoay thao tác bởi một núm chỉnh thứ hai, nó được vận hành bằng cách xoay vòng bezel không khung thời gian bên ngoài.
◆ Vòng bezel ngoài này liên kết với vòng bezel trong bằng một cơ chế bánh răng ly hợp đặt bên trái đồng hồ. Vòng Bezel ngoài có thể xoay theo cả hai chiều nhưng dù xoay chiều nào thì vòng bezel trong cũng chỉ xoay ngược chiều kim đồng hồ.
◆ Mặc dù phức tạp trong thiết kế nhưng công nghệ vòng bezel xoay trên đồng hồ lặn “SafeDive” vô cùng dễ sử dụng và là một giải pháp xứng đáng với di sản đồng hồ công cụ Aquatimer huyền thoại của IWC.
IWC Aquatimer Chronograph Edition “Sharks” (Ảnh: Gishani Ratnayake)
◆ Quay trở lại với thiết kế vòng bezel với khung thời gian ngoài (tức kiểu vòng bezel xoay của Blancpain Fifty Fathoms), dù chúng vẫn được thiết kế công thái học nhất nhưng do vị trí của chúng là đặt ngoài nên chúng có thể dễ bị tổn thương.
◆ Dù hiếm nhưng không phải là không có trường hợp vòng bezel đồng hồ lặn bị bật ra khỏi khung vỏ khi đồng hồ bị va đập trực tiếp. Vấn đề này không phổ biến khi lặn giải trí nhưng lại có thể xảy ra với thợ lặn thương mại làm việc trong môi trường đáy biển khắt nghiệt.
◆ Vào giữa những năm 70, Seiko đã giải quyết vấn đề này bằng cách bao quanh vỏ chiếc đồng hồ lặn chuyên nghiệp ở độ sâu 600 mét của mình là Marinemaster Professional (tức mẫu Seiko Tuna đầu tiên) bằng một lớp vỏ titanium (sau này là gốm cứng chống trầy).
◆ Trên Seiko Tuna, dù được bảo vệ hoàn toàn nhưng vòng bezel vẫn có thể xoay được bằng hai ngón tay. Lớp vỏ bọc ngoài này giờ đây đã trở thành biểu tượng của những chiếc Seiko Tuna, khiến chúng không giống như bất kỳ đồng hồ lặn nào khác.
Seiko Prospex Marinemaster 1000M (Photography: Gishani Ratnayake)
◆ Ngoài việc bảo vệ và vận hành vòng bezel của đồng hồ lặn thì còn có một sự đổi mới khác liên quan đến bộ môn lặn đến từ thương hiệu Doxa vào năm 1967. Mặc dù vẫn là vòng bezel xoay ngược chiều kim đồng hồ theo dõi thời gian trôi qua trong khoảng 60 phút nhưng Doxa đã bổ sung thêm bảng Theo Dõi Giới Hạn Lặn Không Giảm Áp.
◆ Trên vòng bezel đồng hồ lặn Doxa Sub giới thiệu năm 1967, ngoài khung đo thời gian thông thường thì còn có thêm bảng Theo Dõi Giới Hạn Lặn Không Giảm Áp cho phép đối chiếu ngay lập tức thời gian tối đa được phép lặn ở một độ sâu nào đó.
◆ Tính năng “theo dõi lặn” thủ công này trên của vòng bezel đồng hồ lặn Doxa Sub còn có “mật danh” là “Doxa’s calling card” trong giới thợ lặn và vẫn còn hiện diện trên các mẫu đồng hồ Doxa Sub ngày nay.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Thông tin hay:
http://docbaoonline.edu.vn/thoi-trang/chon-dong-ho-mat-vuong-theo-dang-nguoi-va-co-tay.html
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Một phiên bản tái tạo hoàn hảo gần giống DOXA SUB 300 năm 1967 (Ảnh: Gishani Ratnayake)
VẬT LIỆU CHẾ TẠO VÒNG BEZEL ĐỒNG HỒ LẶN
✦ Ngoài các thước đo, vận hành và bảo vệ, vòng bezel của đồng hồ lặn cũng đã phát triển về mặt vật liệu. Những vòng bezel đầu tiên được làm từ nhôm đơn giản, được lắp vào khung hoặc làm từ Bakelite (nhựa rezit hay nhựa bakelit), một loại nhựa dễ bị nứt, một số khác như Doxa lại được làm từ thép cứng, khắc số.
✦ Điểm yếu chung của khác loại vật liệu này là hay bị trầy xước, mờ đục do đó, trong thập kỷ qua, các nhãn hiệu đã tìm ra nhiều nguyên liệu mới để chế tạo bezel của mình. Trước tiên là Sapphire, tiếp theo là gốm kỹ thuật (ceramic).
✦ Cả Sapphire và gốm gần như chống xước và chống mờ tuyệt đối. Riêng Omega đã sử dụng một vật liệu độc quyền mang tên LiquidMetal có tất cả những ưu điểm của gốm nhưng cho phép có sự linh hoạt hơn về màu sắc và hình dạng.
LỜI KẾT
◄ DOXA 50th Anniversary SUB 300 Professional vẫn sắc cam sáng rực trong vùng nước sâu của Mauritius (Ảnh: Gishani Ratnayake)
● Tính đến năm 2017, không có nhiều người dùng và biết cách dùng vòng bezel trên đồng hồ lặn theo dõi thời gian lặn hoặc thời gian cho Giới Hạn Không Giảm Áp. Nhưng chúng vẫn hữu ích cho một thợ lặn, chẳng hạn như trong định hướng, theo dõi thời gian giữa hai lần lặn.
● Và dĩ nhiên, nếu một máy tính lặn chạy pin gặp sự cố, chiếc đồng hồ lặn trên cổ tay kết hợp “quy tắc 120” sẽ là vị cứu tính của bạn. Tất nhiên, ngoài những mục đích sử dụng này, chiếc đồng hồ lặn với vòng bezel xoay vẫn là một biểu tượng của cộng đồng những người yêu thích phiêu lưu vẫn còn khám phá thế giới dưới nước.
Theo revolution
